اشتراک‌گذاری:

11 آوریل, 2022

2,033 بازدید

فیزیوتراپی پا

دسته‌بندی: سلامت

پاها و مچ پاهای ما برای ثابت نگهداشتن بقیه بدن و تحرک آنها بسیار مهم هستند. پاها می‌توانند نیروهای وارد شده به بدن را در حین راه رفتن، دویدن و پریدن جذب کنند. با وجود پا در بدن می‌توان مطمئن بود که بدون استفاده از نیروی غیرضروری به سایر مفاصل و عضلات می‌توانیم بایستیم.

تقریبا یک چهارم استخوان‌های بدن در پا وجود دارند و پا صدها تاندون و لیگامان را در خود جای داده است. با وجود این پیچیدگی، پا و مچ پا بسیار مستعد آسیب هستند.

پا مانند دست یکی دیگر از قسمت‌های پیچیده بدن است که از استخوان‌ها، لیگامانها، عضلات و اعصاب زیادی تشکیل شده است. تشخیص مشکلات پا گاهی اوقات بسیار دشوار است. بنابراین برای فیزیوتراپی پا لازم است که ابتدا توسط یک فیزیوتراپیست به خوبی ارزیابی شوید.

مچ پا قسمتی از اندام تحتانی است که بین قسمت پایینی ساق پا و قسمت بالایی پا قرار گرفته است. این مفصل از استخوان تیبیا و فیبولا در بالا و استخوان تالوس در پایین تشکیل شده است.

پا قسمتی از اندام تحتانی است که در زیر مفصل مچ پا قرار گرفته است. روی سطح پا توسط یک پوست شل و آزاد و کف پا توسط یک پوست ضخیم پوشانده شده است. در زیر پوست کف پا یک بافت نسبتاً محکم به نام فاشیا یا همان نیام کف پایی قرار دارد. پا از 26 استخوان کوچک تشکیل شده است که برای توزیع وزن، بسیار مناسب است. این استخوانها سه قوس اصلی را در کف پا ایجاد می‌کنند که توزیع وزن را کارآمدتر می‌نمایند. از بین رفتن هر کدام از این قوس‌ها می‌تواند درد کف پا و یا مشکلاتی را در قسمت‌های بالاتر مانند کمر به وجود آورد. این قوسها همچنین عروق و اعصابی که از کف پا عبور می‌کنند را از فشارهای وارد آمده حفظ می‌کنند.

آناتومی پا

پا را میتوان به سه بخش تقسیم کرد:

قسمت عقبی پا (Hind foot)
قسمت میانی پا (Mid foot)
قسمت جلویی پا (Forefoot)

هر قسمت از پا آسیب‌های مخصوص به خود را دارد.

قسمت عقبی پا از استخوان پاشنه و تالوس تشکیل شده است. تالوس یک تکیه‌گاه برای قسمت تحتانی ساق پا ایجاد می‌کند و نیمه تحتانی مفصل مچ پا را تشکیل می‌دهد. شایع‌ترین علت درد در قسمت پاشنه پا فاشیا کف پا است. علت‌های دیگر می‌تواند شکستگی استرسی استخوان پاشنه، سندرم پد چربی و سندروم تونل تارسال باشد.

التهاب فاشیا کف پا

التهاب فاشیا کف پا وضعیتی است که نیام یا فاشیا کف پا در معرض آسیب قرار می‌گیرد و عمدتاً دردی در سمت داخل پاشنه ایجاد می‌کند. فاشیا یک نوار نسبتا محکم است که از قسمت پاشنه پا به قسمت سینه پا در قاعده انگشتان پا متصل می‌شود. عملکرد اصلی فاشیا کف پا پشتیبانی از قوس پا است و درعین حال با خاصیت ارتجاعی خود، در هنگام برخورد پا با زمین نیرو را جذب می‌کند.

التهاب فاشیا کف پا عمدتاً یک بیماری مزمن است که در طول زمان ایجاد می‌شود و می‌تواند منجر به تغییرات تخریبی قابل توجهی در بافت نرم شود. علایم این بیماری پس از استراحت (بیدار شدن در صبح و یا بعد از نشستن طولانی مدت) با افزایش درد خود را نشان می‌دهد. یکی از تظاهرات متداول این بیماری، خشکی و درد صبحگاهی و بلافاصله بعد از پایین آمدن از تخت و شروع راه رفتن است.

فیزیوتراپی پا در کاهش درد این بیماران بسیار مؤثر است.

روش‌هایی که در فیزیوتراپی پا برای این بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل آزادسازی بافت نرم، متحرک‌سازی مفاصل، کینزیوتیپ، یخ‌گذاری، لیزر و یک برنامه تمرینی فیزیوتراپی پا است که می‌تواند کاهش درد سریع ایجاد و از بروز مجدد بیماری جلوگیری کند.

قسمت میانی پا

قسمت میانی پا شامل یک سری از استخوان‌های کوچک و بافت نرم است که به حفظ قوس پا کمک می‌کنند. هنگامی که یک نیرو به پا وارد می‌شود، این استخوان‌های کوچک به هم فشرده می‌شوند و یک ساختار حمایتی پویا و قوی برای پا ایجاد می‌کنند. زمانی که نیرویی روی پا نباشد مفاصل بین این استخوان‌ها تحرک بیشتری دارد و آزادانه حرکت می‌کند. شایع‌ترین علت درد در قسمت میانی پا و مراجعه برای فیزیوتراپی پا، درد مفاصل میانی تارسال به دنبال آسیب مچ پا است. یکی دیگر از شایع‌ترین علل درد قسمت میانی پا شکستگی یکی از استخوان‌های آن به نام نویکولار است.

شکستگی استرسی نویکولار

نویکولار یکی از استخوان‌های اصلی در قسمت میانی پا است که در سمت داخل قرار گرفته است. شکستگی‌های این استخوان اغلب در ورزشکاران دیده می‌شود. ضربه‌های مکرر و عدم زمان کافی برای بهبودی موجب می‌شود تا درد این ناحیه بیشتر شود.

استراحت، گچ‌گیری به مدت 6 تا 8 هفته و انجام فیزیوتراپی پا جهت بازیابی حرکت و قدرت عضلات اطراف پا برای بهبودی کامل این آسیب نقش بسیار مهمی دارد. در فیزیوتراپی پا سعی می‌شود دامنه حرکتی مچ پا بازیابی شود و با تصحیح حرکات جبرانی و ایجاد یک مکانیک صحیح برای پا از عود مجدد بیماری جلوگیری شود.

یکی دیگر از آسیب‌های شایع قسمت میانی پا که ناشی از صدمات حاد ورزشی است پارگی لیسفرانک یا شکستگی لیسفرانک است. این آسیب شامل پارگی یک یا چند لیگامان است که قسمت میانی پا را در کنار هم نگه می‌دارد. در شکستگی لیسفرانک، شکستگی در استخوان‌های میانه پا ایجاد می‌شود. این آسیب عموماً با یک پیچ خوردگی ساده در پا اشتباه گرفته می‌شود. اما درمان و فیزیوتراپی پا برای این آسیب کاملاً متفاوت است.

قسمت جلویی پا

این قسمت شامل انگشتان پا و استخوان‌های بلند متاتارس است. مشکلات در این ناحیه بیشتر مربوط به فشار وارد آمده به انگشتان است.

یکی از مفاصلی که در قسمت جلویی پا از اهمیت زیادی برخوردار است اولین مفصل بین انگشت شست پا و متاتارس اول است. این مفصل نقش مهمی در تحمل نیرو حین دویدن و راه رفتن دارد. زمانی که دامنه حرکتی در این مفصل کم شود می‌تواند منجر به تغییرات بیومکانیک در این مفصل شده و عوارضی را به همراه بیاورد.

هالوس والگوس یا قوز پا

انحراف انگشت شست پا به سمت بیرون و ایجاد برجستگی در اولین مفصل متاتارسوفالانژئال است. در درجه اول این محدودیت به دنبال تغییرات تخریبی در مفصل به وجود می‌آید. زمانی که بیماری خیلی پیشرفت کند مفصل تحرک خود را به طور کامل از دست می‌دهد و در همان حالت برآمده جوش می‌خورد.

در مراحل اولیه بیماری، فرد هیچ دردی احساس نمی‌کند. اما بدشکلی در مفصل و ایجاد قوز مشخص است. با پیشرفت بیماری درد نیز شروع می‌شود.

استفاده از کفش تنگ و پاشنه بلند می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

فیزیوتراپی پا برای این بیماری شامل کاهش درد و تقویت عضلات اطراف مفصل برای ایجاد راستای صحیح است. حذف عوامل خطرزا و تصحیح عواملی که ایجادکننده مشکل هستند، بسیار حائز اهمیت است.

از آنجایی که زمان زیادی را روی پاهای خود می‌گذرانیم، آسیب به پا می‌تواند علاوه بر تناسب اندام، سبک زندگی فرد را به شدت محدود کند.

مراحل فیزیوتراپی پا

فیزیوتراپی برای پا درد شامل ارزیابی کامل اندام تحتانی، لگن و کمر است. در برخی از موارد، افرادی که سابقه کمردرد دارند در پای خود یک درد موضعی احساس می‌کنند. فیزیوتراپیست درد پای شما را ارزیابی می‌کند. سپس با انتخاب درمان مناسب شامل دستگاه‌های مختلف، منوال‌تراپی، استفاده از درای نیدلینگ و کینزیوتیپینگ و تمرین‌درمانی اختصاصی برای کاهش درد پا و بهبود تحرک، به شما کمک می‌کند.

فواید فیزیوتراپی پا

فیزیوتراپی پا، استراحت پویا و کاهش وزن بدن بهترین روش برای کمک به بهبودی مشکلات پا است. کینزیوتیپ و بریس‌های پوشیدنی می‌توانند از مچ پا حمایت و از آسیب مجدد جلوگیری کنند. این نوارها می‌توانند از کشیده شدن بیش از حد تاندونها و لیگامانهای پا جلوگیری کنند و ثبات مفصل را حفظ نمایند.

کفش مناسب برای کاهش خطر آسیب‌دیدگی بسیار حائز اهمیت است. زیرا هنگام راه رفتن و دویدن به خوبی می‌تواند از مفاصل و بافت نرم محافظت کند. فیزیوتراپی پا، ورزش‌های منظم فیزیوتراپی پا و استفاده از کفی مناسب جهت حفظ قوسهای کف پا می‌تواند به خوبی ثبات و قدرت پا را حفظ کند.

هزینه فیزیوتراپی پا

هزینه درمان فیزیوتراپی پا با توجه به نسخه پزشک شما و بر اساس تعرفه انجمن فیزیوتراپی ایران می‌باشد.

تعداد جلسات فیزیوتراپی پا

مدت زمان مورد نیاز انجام فیزیوتراپی پا با توجه به نوع و شدت آسیب پا متفاوت است. برای آسیب‌هایی نظیر کشیدگی های تاندون، لیگامان و عضله و پارگی‌های کوچک جلسات و مدت زمان کمتری احتیاج است. اما برای آسیب‌های شدیدتر ممکن است جلسات بیشتر و مدت زمان بیشتری احتیاج باشد.

تمرینات فیزیوتراپی پا

تمرین با حوله

این تمرین برای تقویت عضلات کوچک اینترینسیک (داخلی) پا مناسب هستند. یک حوله را روی زمین پهن کنید. کف پاهای خود را روی آن قرار دهید. سپس با خم کردن انگشتان، حوله را به سمت خود بکشید. این تمرین را تا جایی تکرار کنید تا حوله کاملا در زیر پای شما جمع شود. تمرین را 5 تا 10 مرتبه تکرار کنید.

بالاآمدن روی پنجه پا

انجام این تمرین به ثبات مفاصل پا و مچ پا کمک می‌کند و میزان آسیب احتمالی را کاهش می‌دهد. رو به یک تکیه‌گاه محکم بایستید، سپس روی پنجه‌ها بروید و پاشنه‌های پای خود را تا جایی که می‌توانید بالا ببرید. این وضعیت را برای 5 ثانیه حفظ کنید، سپس به حالت اول برگردید و تمرین را برای 5 تا 10 مرتبه تکرار کنید.

حرکت پاها به سمت داخل و خارج

در حالت ایستاده یا نشسته بدون این که تماس پای شما با زمین قطع شود پاها را به سمت داخل و به سمت خارج ببرید. تمرین را 10 مرتبه تکرار کنید.

باز کردن انگشتان پا

روی یک صندلی با قامت صاف بنشینید، کف پاها روی زمین باشد. سپس انگشتان را تا حد ممکن باز کنید و از هم دور کنید. وضعیت را برای 5 ثانیه حفظ کنید. سپس سعی کنید انگشتان را به هم فشار دهید و وضعیت را برای 5 ثانیه حفظ کنید. تمرین را 5 تا 10 مرتبه تکرار کنید.

فیزیوتراپی پا در منزل

فیزیوتراپی در منزل برای افرادی ارائه می‌شود که به هر دلیلی قادر به مراجعه به کلینیک فیزیوتراپی نباشند. فیزیوتراپی در خانه یک راه عالی برای انجام مراحل ابتدایی فیزیوتراپی مچ پا پس از ترخیص از بیمارستان و یا آسیب‌های حاد در پا به شمار می‌رود. با ارائه این خدمت دیگر نگران از دست رفتن فرصت طلایی برای درمان نخواهید بود.

هزینه فیزیوتراپی در منزل برای فیزیوتراپی پا